Arama:
Somun Çeşitleri ve Özellikleri Nelerdir?

Somun Çeşitleri ve Özellikleri

Somun

En çok kullanılan bağlantı elemanlarından biri olan somun, cıvata ve saplamalar ile birlikte kullanılmaktadır. Takma ve sökmesi kolaydır. Cıvata ve vida üzerindeki kanalların sürtünme kuvvetini kullanarak elemanları birbiri ile birleştirmektedir. Kullanım alanlarına göre somun çeşitleri ve özellikleri mevcuttur.

Bağlantı elemanları arasında cıvata, gijon ve saplamalar ile birlikte kullanılan somun çeşitleri inşaat, mobilya, otomotiv ve makine gibi birçok alanda yoğun olarak kullanılmaktadır.

Somun Çeşitleri

Cıvata benzeri elemanların bağlantı yapılacak parça ile kuvvetli şekilde birleştirilmesini somun sağlamaktadır. Bağlantı elemanlarının gövdesi üzerindeki helis kanalları arasında ilerleyen somun, oluşturduğu sürtünme kuvveti sayesinde parçaları kuvvetlice tutunmayı sağlamaktadır. Kullanım alanlarına göre farklı tipte birçok somun çeşitleri mevcuttur.

Sık kullanılan somun çeşitleri arasında yer alanlardan bazıları:

  • Altı Köşe Kör Somun,
  • Kare Kaynak Somun,
  • Kare Somun,
  • Boru Dişi Somun,
  • Flanşlı Somun,
  • İnce Taçlı Somun,
  • Sıkmalı Altı Köşe Somun,
  • Tablalı Somun,
  • Altı Köşe Perçin Somun,
  • Fiberli Flanşlı Somun,
  • Pres Somunu,
  • Birleştirme Somunu,
  • Kafes Somun,
  • Uzatma Somun,
  • Altı Köşe Kaynak Somun,
  • Altı Köşe Flanşlı Somun,
  • Kontra Somun,
  • Plastik Kelebek Somunu
  • Kelebek Somunu,
  • Takviyeli Somun,
  • Yuvarlak Düz Kafa Perçin Somun,
  • Ağır Yük Somunu,
  • Ağaç Somunu,
  • Silindir Somunu,
  • Çelik Konstrüksiyon Somunu gibi türleri bulunmaktadır.

Somun Nerede Kullanılır?

Ortasında cıvata ve vidanın geçmesi için yer alan delik sayesinde, cıvatanın takılacağa yere kuvvetlice konumlanmasını sağlamaktadır. Cıvata ile birlikte kullanılacak somun, ne kadar güçlüce sıkılırsa, o parçanın sağlamlığı o oranda artmaktadır.

Yukarıda belirttiğimiz gibi birçok tipi bulunan somun için kullanım alanları da bir o kadar çoktur. Yani cıvata kullanılan hemen her yerde somun da kullanılabilmektedir. Makine, otomotiv, beyaz eşya, küçük ev aletleri, mobilya, gıda ve sağlık alanlarında farklı amaçlarla kullanılmaktadır.

Sağlamlık istenen yerlerde kaliteli somun ve kaliteli cıvata kullanmak gerekmektedir. Somun kalitesi tek haneli rakamlarla belirtilmektedir. Aynı zamanda somun uygulanan gerilim, somun kalite sayısının 10 katına eşittir. Örneğin kalite seviyesi 6 olan bir somun üzerine uygulanacak en yüksek gerilim 60 kg/mm’dir.

Benzer Yazılar

 

İmbus Civata Standartları

İmbus civata nedir?

Sanayide kullanılan bağlantı elemanlarının bazılarının baş kısmının çıkıntı oluşturması tercih edilmeyebilmektedir. Kullanılan bağlantı elemanları arasında vida, civata gibi birleştirme sağlayan elemanların birçoğunun baş kısmı dışarıda kalmaktadır. Baş kısmı olmayan elemanların ise sağlamlaştırılması ile ilgili sorunlar oluşabilmektedir. Bu tip durumlarda imbus civata kullanılmaktadır. İmbusların baş kısmı, ana parçaya gömük şekilde birleşmesini sağlayacak şekilde üretilmektedir.

İmbus Civata Nerede Kullanılır?

Baş kısmında altıgen soket yer alan ve alyan anahtar takımı ile kullanılan civata çeşitidir. Somun anahtarının kullanılamadığı alanlarda tercih edilmektedir. Ayrıca parçalarda sürtünme ihtimali olan yerlerde, içeri gömülebilme özelliği sayesinde imbus başlı civata kullanılmaktadır.

İmbus civataların başının gireceği yer dar ise cıvatayı sıkmak için somun anahtarı kullanılamamaktadır. Ya da cıvatanın baş kısmının dışarıda kalması risk oluşturacak durumlarda, gömme anahtarlı civata kullanılmaktadır. Bunlara alyan başlı imbus civatalar denilmektedir. Çoğunlukla altıgen girinti bulunan imbus cıvatalar alyan anahtarı takımları ile montajı yapılmaktadır. Alyan anahtar setleri, altıgen kenarları olan “L” harfine benzeyen farklı çaplarda sert çubuklardan oluşmaktadır. Alyan anahtarlar cıvata başındaki altıgen girintilerin içine oturtulup döndürülerek kullanılmaktadır.

Makine, inşaat gibi sektörlerde yoğun bir şekilde imbus çeşitleri tercih edilirken, inşaat sektöründe çelik konstrüksiyonların montajında da yoğun olarak kullanılmaktadır.

İmbus Civata Standartları

Bir diğer adı silindirik başlı gömme anahtarlı ya da alyan başlı cıvata (allen cıvata)’dır. İmbuslar kullanım alanlarına göre farklı ölçülerde üretilebilmektedir. İşin gerektirdiği özelliklere uygun, imbus civata dişleri, metrik veya inç kullanılarak üretilmektedir.

İmbus başlı ölçüleri özel ölçüler haricinde ölçü standartları, uzunluk 6 – 240 mm ve çapı M2 – M24 arasındadır. Mukavemet değer aralığı 8.8 – 10.9 -12.9’dir.

İmbus Civata Çeşitleri

Baş biçimine göre civata çeşitleri arasında yer alan alyan başlı ve havşa başlı civatalar için  farklı ölçü standartları mevcuttur. Baş biçimine ve gövde biçimine göre civata çeşitleri:

  • Altı Köşe Başlı Cıvata,
  • Alyan Başlı Cıvata,
  • Havşa Başlı Gömme Anahtarlı Cıvata,
  • Halka Başlı Cıvata,
  • Göz Başlı Cıvata,
  • Tornavida ve Yıldız Başlı Tornavida Ağızlı Cıvatalar,
  • U Cıvatalar,
  • Flanşlı Cıvatalar
  • Özel amaçlı üretilen cıvatalar

Gövde biçimine göre civata çeşitleri şunlardır. Germe Cıvata, Setskur Vidalı Pim, Saç Vida, Akıllı Vida, Ağaç Vida, Esnek Cıvata ve Saplama Cıvata

Benzer Yazılar


Rondela Pul Nedir?

Rondela Pul Nedir?

Genellikle cıvatanın baş tarafının altında konumlanan orta kısmı delik olan halka biçimli sac parçalara rondela ya da pul denir. Cıvatalar somun ile kullanıldığında rondela bağlantı yapılan parçanın üstüne bağlanmaktadır. Aynı zamanda cıvata bağlantı noktalarının olası hasar görmelerini engellemektedirler. Bu nedenle bağlandığı parçadan daha yumuşak bir maddeden üretilmektedirler. Örneğin bronz, sac, pirinç, kurşun, yumuşak çelik, bakır, alüminyum gibi yumuşak metallerden üretilmektedirler.

Rondela Nerelerde Kullanılmaktadır?

Rondela ya da diğer adıyla pulun bir diğer görev alanı, somun ve cıvata başlarının daha geniş yüzeye baskı yapmasını sağlamakla görevlidirler. Bazen de ana parçadaki deliğin cıvatanın çapından büyük olduğu hallerde pul kullanılmaktadır. Titreşim oluşan çalışma ortamlarında cıvataların gevşemesine engellemek için rondela somun ya da emniyet sacları kullanılmaktadır.

Makine parçaları ile somun, cıvata gibi vidalı elemanların birbirine bağlanmaları sırasında, parça yüzeyindeki zedelenmeleri ve  gevşemesine engel olan, ortası delik metal halka elemanlara rondela somun denilmektedir.

 

Rondelalar ve emniyet sacları somunların frenlenmesi için kullanılan makine elemanlarıdır.

Cıvata ile somun ya da sıkıştırılan parça arasındaki fazla olan mesafeyi telafi etmek amaçlı üst üste birden fazla kullanılarak yay görevi görmektedirler. Farklı çeşitlerde farklı ölçülerde rondela çeşitleri vardır. Rondelanın ölçülerinde anma çapı, delik çapı, dış çap, et kalınlığı ve ağırlık başlıkları dikkate alınmaktadır.

 

Rondela Pul İmalatı

Kullanım alanına göre değişkenlik gösteren rondela çeşitleri mevcuttur. Bunlar düz, kare, kavisli, yaylı, tırtıklı, çanak, imbus gibi birçok tipte üretilmektedir.

Rondela, sıkıştırılacak parçayla somun-cıvata arasına konulan, bağlantının kendiliğinden gevşemesini, sıkılan parçanın yüzeyinin deforme olmasını engellemek için tırtıklı rondela pul çeşidi kullanılmaktadır.

Rondela imalatında hammadde tabakalar halinde kesilerek hazırlanmaktadır. Ardından yüksek tonajlı eksantrik presler ile kalıpların basım işlemi tamamlanır. Devamında kontrol yapılarak eleme, vibrasyon testi, parlatma ve paketleme aşamalarıyla tamamlanmaktadır. Rondela farklı çeşitlerde üretilebilmektedir. İhtiyaca göre rondela üretimi yapılabilmektedir. Metal rondela dışında farklı madenlerden de rondela imalatı yapılmaktadır. Rondela pul fiyatları için iletişim bölümünden bizimle irtibata geçebilirsiniz.

 

Benzer Yazılar