Arama:
Tem 12 2022
Ankraj Nedir? Nasıl Yapılır?

Kökeni İngilizce anchor kelimesinden gelen ankraj, genel olarak ifade edildiğinde sabitleme anlamı taşımaktadır. Teknik olarak ankraj nedir sorusuna cevap verecek olursak; inşaat sektöründe betonarme yapı içerisinde kullanılan çelik yada demir malzemelerin beton içerisine sabitlenmesidir.

Detaylı olarak ifade etmek gerekirse, beton yüzeylere farklı açılarla açılmış deliklere, mukavemeti güçlü paslanmaz çelik malzemeli ön germeli halatlara, beton enjeksiyonu yapılarak oluşturulan işlemdir. Bu ankrajlar, üzerine uygulanan gerilme kuvvetini zemine iletirler.

Ankraj Nasıl Yapılır?

Ankrajda hedeflenen, beton zeminde açılmış bir deliklerin içerisine çelik ya da demir donatıların yerleştirilip, gerilme kuvvetini zemine ulaştırmalarıdır. Ankraj işlemi uygulanırken;

  1. Yüzeye matkap ile deliklerin açılması,
  2. Açılan delik içerisindeki parçacıklardan arındırılması,
  3. Açılıp temizlenen deliklere filiz ekme epoksi işlemi uygulanması,
  4. Enjeksiyon yapılmış deliklere çelik ya da demir yerleştirilerek işlemin tamamlanması.

Ankraj Elemanları Nedir ve Nerede Kullanılır?

Ankraj laması, ankraj kulağı ve ankraj demiri gibi ankraj elemanları; güvenlik ve yüksek mukavemet için bazı elemanlardan destek alabilmektedir. Güvenlik amaçlı saplama elemanlarından, yüksek mukavemet gereken alanlarda ise gijon elemanlarından destek alınmaktadır.

  • Zayıf zeminlerde çökme gibi olumsuz durumları önlemek,
  • Yeraltındaki yol ve otoparkların inşaatlarında
  • Baraj inşaatlarında
  • İskele inşaatlarında
  • Derin kazılardaki çalışanların güvenliği amaçlı
  • Betonarme yapılarda depreme karşı önlem amaçlı kullanılmaktadır.

Ankrajın Yararları

Kalabalık nüfusa sahip bölgelerdeki kazılar güvenli ve daha ekonomik olarak yapılmaktadır. Dolayısıyla arka dolgu ihtiyacı ortadan kalkmaktadır. Yatayda kazı alanı azaldığından; yol, elektrik, su gibi şebeke tesisatlarının zarar görmesi engellenmektedir. Dolayısıyla çaplı kazı alanlarında zeminde zedelenme azalmaktadır.

Zemin Ankrajı Nedir?

Zemin ankraj işleminde, zemin içerisine konumlanan çelik donatılar, gerilme ile oluşan çekim kuvvetini zemine ileterek direnme gücünü arttırmaktadır. Zeminde açılan deliklere toron ve tendon adı verilen adı verilen güçlü çubuklar çimento vasıtasıyla sabitlenmektedir. Diğer uçları ise plakalar vasıtasıyla duvarlara birleştirilmektedir. Derin kazılarda perde beton arkasındaki zeminin direnme gücü arttırılarak zemin ankrajı ile güvenliği arttırılmaktadır.

Zemin ankrajı 3 ana aşamadan oluşmaktadır.

Tendonların bağlantı yapıldığı kısımlara ankraj kafası denilmektedir. Zeminde açılan deliklere yerleştirilen tendon çubukları, beton enjeksiyonuyla yerleştirilmektedir. Bu kısımlara hidrolik sistemler ile öngerme uygulanmaktadır. Germe kafası, sıkıştırıcı kama, taşıyıcı plaka gibi parçalardan oluşmaktadır.

Serbest ankraj boyu, ankraj kafası ve ankraj kökü arasındaki bölgedir. Bu bölgede yer alan tendon veya toronlar plastik malzemeler ile sarılmalıdır. Bu malzemeye koruyucu yaka denir. Amacı, ankrajda uygulanan enjeksiyonun serbest boy içinde yer alan halatlara ulaşmadan kök kısma erişimini sağlar.
Ankraj kökü, delik açılan kısım ile serbest boy arası olan, halatların enjeksiyon ile doldurulmasından oluşan kısımdır.

Zemin Ankrajı Nasıl Yapılmaktadır?

Yüksek derinliğe sahip inşaat alanları etrafındaki yapılara zarar vermeden güvenlik sağlamak için öngermeli ankraj (geçici ankraj) ve kalıcı ankraj uygulanmaktadır. İnşaat alanında açılan çukurun kapatılana kadar su basması gibi durumları önlemek amaçlı geçici ankraj uygulanmaktadır.

Kalıcı ankraj ise açıkta kalan derin kazıların desteklenmesi için kullanılmaktadır. Teknik kurallar yönünden hassas olunması gereken bir modeldir. Aksi halde ilerleyen zaman içerisinde güvenlik riskleri doğurabilmektedir.

Öngermeli ankrajlarda;

  • Yüzey üzerindeki delikler 10-30 derecelik açılarla delinmelidir.
  • Eğer açılan kuyularda su yada çamur varsa bunlardan arındırılmalıdır.
  • Açılan kuyular kaliteli çimentolar kullanılarak beton enjeksiyonu yapılmalıdır.
  • Ankraj kafası, plakası ve grip elemanları montajlanarak germe işlemi uygulanır.
  • Gergi işlemi germe makineleri ile yapılarak uygulama tamamlanmalıdır.

Benzer Yazılar

admin 0 Yorumlar
Haz 1 2022
Ankraj Demiri Nedir?

Ankraj Nedir? Ankraj Demiri Ne İşe Yarar?

Zemine oturtulmak istenen parçanın esnekliğini ortadan kaldırıp sağlam bir şekilde zemine oturmasına ankraj denir. Kelime anlamı olarak demirleme sabitleme anlamı taşıyan ankraj yada ankraj demiri kelimesi köken olarak Fransızca ancrage kelimesinden gelmektedir. İngilizce ise bir nesneyi sabitlemek anlamında Anchorage kelimesinden türetilmiş anchor bar, anchoring iron olarak kullanılmaktadır.

Ankraj Nedir?

Çelik bir teçhizatın, beton benzeri malzeme ya da ortam içerisine yerleştirilmesi işlemi ankraj olarak adlandırılmaktadır. Çelik donatılar tercih edildiğinden çelik ankraj adı da kullanılmaktadır. Donatının yerleştirileceği yerde belirli bir açı ile açılmış deliklere beton enjeksiyonu yapılmaktadır.

Ankraj Nerede Kullanılır?

Ankraj genel olarak bir unsuru bir yere güvenli bir şekilde sabitleme anlamını taşımaktadır. İnşaatlar da betonarme olarak ifade edilen unsurların çelik donatılara bağlanılması ve sabitlenmesi. Bir çok farklı ankraj çeşidi mevcuttur. Bunlar arasında sertleşmiş betona yapılan ankraj, öngermeli ankraj, kalıcı ankraj, fore kazık gibi… Aynı zamanda ankrajın bir diğer adı demir pim olarak geçen bir demir çeşididir. En çok mühendislik ve inşaat alanlarında kullanılan bir terimdir. Özellikle inşaat sektöründe yapıların deprem gibi doğal afetlere karşı güvenli olmasını sağlamaktadır.

Yani burada ki temel amaç, demir ve çelikten olan inşaat malzemelerinin beton içerisine yerleştirilmesidir. Bu beton içerikler bilindiği üzere duvar veya kolonlar olarak geçmektedir. Bu işlem, zeminler de açılan deliklere, yüksek dayanımlı özel çelik malzemelerden yapılmış halat grubunun yerleştirilip beton enjeksiyonunun yapılmasıdır. Bu ifade mühendislikte geçen bir ifadedir. Gevşek zeminler de, yer altı otoparkların da, barajlar da, kazılar da, yer altı ulaşım alanların da çokça kullanılmaktadır. Temel amacı dayanıklı yapıların oluşturulmasıdır.

Örneğin fore kazık en çok uygulanan yapım yöntemlerinden biridir. Taban alanın; belirlenen ölçülerde dairesel kesitli delgi yapılıp, demir donatı yerleştirilerek beton dökülmesine fore kazık ankraj sistemi denilmektedir. Günümüzde depreme dayanıklı yapıların inşası için fore kazık sistemi uygulanmaktadır. Derin temellerle inşa edilecek yapıların yüklerini, zayıf zeminlerden güçlü zemine taşımak için fore kazık kullanılmaktadır.

Ankraj Demiri Ne İşe Yarar?

Kademeli gövde yapısı sayesinde zemine basit bir şekilde tutturulan ankraj demirlerinin 2 çeşidi vardır. Bunlar dolu ankraj demiri ve boş ankraj demiridir. Genellikle korkuluk sistemlerinden sağlamlık ve güvenlik nedeniyle kullanılmaktadır. İsteğe göre iç vidalı ankraj demiri ya da dış vidalı ankraj demiri üretimi yapılabilmektedir.

Ankraj, güçsüz zeminlerde çökmeye engel olur. Örneğin yer altında bulunan otoparklarda veya yeraltı ulaşım güzergahlarında kullanılmaktadırlar. Barajlarda yükseltme, denizin kıyı şeridine vuran dalgalarının iskelelere zarar vermemesi amacıyla ankraj tercih edilmektedir.

Kimyasal Ankraj (Epoksi) Nedir?

Tıpkı ankraj demirinde olduğu gibi zemine güçlü ve basit bir şekilde tutturmak için kimyasal ankraj çeşitleri de kullanılmaktadır. Piyasada epoksi olarak da geçmektedir. Kendine has yapısı sayesinde güçlü tutunma sağlayan kimyasal dübel çok hızlı bir şekilde betonlaşma sağlayan yapısı sayesinde ankraj demirini zemine ya da duvarlara sabitlemektedirler. Çok kısa süre içerisinde betonlaşan yapısı ile ankraj demiri gövdesi üzerindeki kademelerine tutunarak zemine sabitleme yapar.

Benzer Yazılar

admin 0 Yorumlar
Mar 7 2022
Ankraj Çeşitleri ve Faydaları

Kalıcı Ankraj ve Öngermeli Ankraj

Çelik bir teçhizatın, beton benzeri malzeme ya da ortam içerisine yerleştirilmesi işlemi ankraj olarak adlandırılmaktadır. Çelik donatılar tercih edildiğinden çelik ankraj adı da kullanılmaktadır. Donatının yerleştirileceği yerde belirli bir açı ile açılmış deliklere beton enjeksiyonu yapılmaktadır. Bu enjeksiyonda mukavemetli ve korozyona karşı korumalı özel çelik malzemeler kullanılmaktadır. Akla Ankraj nerede kullanılır sorusu gelebilir. Genel anlamda ankraj işlemi, yapı elemanlarını betona tutturmak için uygulanır ve üzerine uygulanan gerilme kuvvetini tabana ilettiklerinden zayıf tabanlarda çökmeye engel olmaktadırlar. Özellikle yeraltında açılan otopark, sığınak veya büyük barajlarda ankraj en çok tercih edilen işlemlerden biridir.

 

Ankraj Çeşitleri

Beton yüzeye uygulanan ankrajlar Amerika da bulunan American Concrete Institute tarafından yerleştirme zamanı ve yerleştirme şekline göre ankraj çeşitleri 2’ye ayrılmıştır. Bunlar sertleşmemiş betona yapılan ankrajlar (cast in place anchors) ve sertleşmiş betona yapılan ankrajlar (past installed anchors).

1-Sertleşmiş Betona Yapılan Ankraj

En çok tercih edilen yöntem sertleşmiş betonda önceden açılmış ankraj deliklerine uygulanmasıdır. Bu yöntemde kimyasal yapıştırıcılar kullanılarak kimyasal bağlı ankraj, harç kullanılarak harçlı ankrajlar ve mekanik ankrajlar tercih edilmektedir. Ankraj işlemi; ankrajın deliği, çelik halat, kafa, plaka, grip (kama), merkezleyici, ayırıcı, koruge boru, enjeksiyon, ankrajın kökü parçalarından oluşmaktadır.

2-Öngermeli Ankraj

İnşaatlarda öngermeli ankraj ve kalıcı ankraj uygulamaları yapılmaktadır. Öngörmeli ankraj özellikle inşaat alanında etraftaki yapıları güvene almak için bazen geçici yani öngermeli ankraj uygulanmaktadır. Sabit olarak düşünülen yapılarda ya da açıkta kalacak derin kazıları desteklemek için kalıcı ankrajlar kullanılmaktadır. Ankraj uygulamaları genellikle; fore kazık ankraj, mini kazık ankraj, perde ankraj ve püskürtme beton ankraj olarak tercih edilmektedir.

Öngermeli ankraj aşamalarını incelersek;

  • Delgi işlemi projedeki ölçülere göre belirlenen derecelerde açılarla uygulanır.
  • Çelik halatlar hazırlanır.
  • Kuyularda su olması durumunda kılavuz sistemi ile su ve çamurdan arındırması
  • Açılan kuyular kaliteli çimentolarla veya kimyasal yapıştırıcılarla enjeksiyon uygulanır.
  • Kafa, ankraj plakası, grip elemanları montajlanarak germe işlemi
  • Projede belirtilen yüklerde germe makinesi ile gergiler uygulanarak öngerme ankraj işlemi tamamlanır.

Fore Kazık

Örneğin fore kazık en çok uygulanan yapım yöntemlerinden biridir. Taban alanın; belirlenen ölçülerde dairesel kesitli delgi yapılıp, demir donatı yerleştirilerek beton dökülmesine fore kazık ankraj sistemidir. Günümüzde depreme dayanıklı yapıların inşası için fore kazık sistemi uygulanmaktadır. Derin temellerle inşa edilecek yapıların yüklerini, zayıf zeminlerden güçlü zemine taşımak için fore kazık kullanılmaktadır. Yapım yöntemi ve malzeme türüne göre fore kazık yöntemleri mevcuttur.

Ankrajın Sağladığı Faydalar

İnsanların yoğun olarak yaşadığı bölgelerde inşa edilecek yapıların güvenliği için, derin temellere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu gibi durumlarda ankraj hem güvenli ve hem ekonomik çözümler sunmaktadır. Üstelik beklenmeyen olumsuz durumlara karşı esnek çözümler sağlamaktadır.

Zayıf zeminlerde çökme gibi sorunları engellemektedir. Aynı zamanda deprem gibi nedenlerden dolayı hasar görmüş yapıların güçlendirilmesinde, yapılara taşıyıcı elemanlar eklenmesinde ankraj uygulamaları kullanılmaktadır.

Derin kazı yapılan bölgenin etrafındaki yapılara zarar vermeden güvenliğini sağlamak üzere öngermeli ankraj (geçici) ve kalıcı ankraj uygulanmaktadır. İnşaat alanında açılan çukurun kapatılana kadar su basması gibi durumları önlemek amaçlı geçici ankraj uygulanmaktadır.

Benzer Yazılar

admin 0 Yorumlar