Ankraj Nedir?

Yığma betonarme yapı ve binalarda güvenlik amaçlı çelik donatı elemanlarının beton içerisine bağlanması işlemine ankraj denilmektedir. Ankraj işleminin ana görevi üzerlerindeki gerilme kuvvetini zemine iletmektir. Fransızcada ancrage “demirleme”, İngilizcede anchor “çapa” kelimelerinden türemiştir. Fransızcada ancre “gemi demiri, çapa” sözcüğünün aldığı son ek “age” ile türetilmiştir. Türkçe’de ise ankraj olarak kullanılmaktadır.

Ankraj Yapım Yöntemleri

Betonarme yapı üzerinde açılmış deliklere yerleştirilen ankrajlar cıvatalarının sıkılması ve ardından genleşmesiyle ankraj deliğini kapatırlar. Böylece ankrajın üzerlerine gelen gerilme kuvveti, çelik donatı ile delik arasında oluşan sürtünme kuvvetleri aracılığıyla taşınmaktadır.

Açılan ankraj deliklerine yerleştirilen çelik donatının korozyona karşı korumalı olması ve belli açılarla yerleştirilmesi önemlidir. Yerleştirilme işleminde beton enjeksiyonu uygulanmaktadır. Ankrajlar zemin üzerinde oluşan gerilme kuvvetini ileterek yapının güvenli hale gelmesini sağlamaktadırlar.

Çelik donatı ve betonun birleştirileceği zaman taze betona uygulanan ankraj, uygulaması kolay olduğundan çoğu zaman da sertleşmiş beton üzerine uygulanmaktadır.

Ankraj Uygulaması

Betonarme yapıların güvenlk unsurları olan ankraj yöntemi genel anlamda aşağıda belirtilen adımlarla yapılmaktadır.

Ankraj uygulanacak bölüm beton üzerinde matkap vb araç ile delinmelidir.
Delik içerisinde kalan beton parçacıkları delikten sıkılan hava vasıtasıyla çıkarılıp temizlenmelidir.
Ankraj için açılan deliğe kimyasal yapıştırıcı epoksi sıkılmalıdır.
Ardından deliğe çelik veya demir donatı yerleştirilmektedir.
Son adım ise epoksinin kuruyup direnç kazanması beklenmektedir.

Beton Ankrajı Nasıl Yapılır?

Ankraj beton zeminlerde sık kullanılmaktadır. Zemin üzerine belirli açılarda delikler açılmaktadır. Bu deliklerin içine hava sıkılarak, toz parçaları ve beton kırıntıları temizlenmelidir. Temizlenmiş deliklerin içerisine yapıştırıcı (epoksi) sıkılır. Ardından deliklerin içerisine çelik veya demir donatılar yerleştirilmektedir.

Zemin Ankrajı Yapılışı

İnşaat alanında tercih edilen ankrajın en sık kullanım alanı zemin ankrajı tipidir. Zemin ankrajı kendi içerisinde ikiye ayrılmaktadır.

Pasif Ankrajlar

Tek başına yük taşıyamayan ankraj tipi olup, yük taşınabilmesi için zeminin ankrajla hareket etmesi gerekir.

Öngermeli Ankrajlar

Büyük hareketleri düşük seviyeye indirgeyen ankraj çeşitidir. Bu ankraj tipi, geçici ve kalıcı ankrajlar olarak ikiye ayrılmaktadır. İnşaat sırasında uygulanan ve kısa süre katkı sağlayan ankrajlar, geçici ankrajdır. Ortalama olarak iki sene ömrü vardır. Kalıcı ankrajlar ise, kazı ve yapı alanlarında sürekli destek sağlarlar. Bu ankrajın yaklaşık ömrü 75-100 yıldır.

Ankraj Uygulamasında Kullanılan Elemanlar

Plaka
Kama
Kafa
Çelik Halat
Ankraj Kökü
Merkezleyici
Koruge Boru
Ayırıcı
Enjeksiyon

Ankraj Uygulamasının Faydaları

Özellikle inşaat alanında güvenlik ve ekonomi sağlayan ankrajın faydaları oldukça fazladır. Ankraj kullanmanın en önemli ana sebebi betonarme yapılardaki güvenlik konusudur. İnşaat maliyetleri düşünüldüğünde ankraj uygulamasının maliyet anlamında da faydası vardır. İnşaat zeminlerinde ani durumlarda alternatif çözümler üretilmesinde rol oynar.

Diğer Yazılar

admin 0 Yorumlar

Mar 30 2021

Ankraj Çeşitleri Nelerdir?

Ankraj çeşitleri nelerdir?

Ankraj, yapı elemanlarını betona tutturma ve demirleme amaçlı kullanılmaktadır. Bu elemanlar üzerine uygulanan gerilme kuvvetini tabana iletmektedir. Farklı tipte ankraj çeşitleri mevcuttur. Aynı zamanda saplama olarak da bilinmektedir.

Kullanım amaçlarına göre 2’ye ayrılırlar.

Pasif ankraj; zeminin ankraja hareket etmesi ile yük taşırlar. Ön germeli ankraj ise büyük hareketleri daha uygun oranlara düşürmektedir. Genellikle yapıya veya zemin yüzey levhasına çekilerek kullanılırlar.

Öngermeli ankraj; geçici ve kalıcı ankraj olarak ikiye ayrılırlar.
Geçici ankraj; inşaat sırasında uygulanır ve kısa süreli olarak fayda sağlar. Kullanım ömrü yaklaşık iki yıldır.

Kalıcı ankraj ise genelde yapı ve kazı alanlarında kullanılmaktadır. Ortalama kullanım ömürleri 75 – 100 yıl arasındadır.

Ankrajların parçaları; ankrajın deliği, çelik halat, kafa, plaka, grip (kama), merkezleyici, ayırıcı, koruge boru, enjeksiyon, ankrajın köküdür.

Ankrajlar Hangi Alanlarda Kullanılmaktadır?

Ankraj güçsüz zeminlerde çökmeye engel olmaktadırlar. Örneğin yerin altına inşa edilen otoparklarda veya yeraltı ulaşım güzergahlarında kullanılmaktadırlar. Yine barajlarda yükseltme amaçlı kullanılmaktadır. Ayrıca denizin kıyı şeridine vuran dalgalarının iskelelere zarar vermemesi amacıyla ankraj tercih edilmektedir. Deprem ve sismik vakalarda oluşabilecek can kayıplarının önüne geçmek için kullanılmak zorundadır.

Ayrıca ankraj uygulamaları hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için zemin ankrajı nasıl uygulanır? yazımızı inceleyebilirsiniz.

Diğer Yazılar

admin 0 Yorumlar