Arama:
Somun Çeşitleri ve Özellikleri Nelerdir?

Somun Çeşitleri ve Özellikleri

Somun

En çok kullanılan bağlantı elemanlarından biri olan somun, cıvata ve saplamalar ile birlikte kullanılmaktadır. Takma ve sökmesi kolaydır. Cıvata ve vida üzerindeki kanalların sürtünme kuvvetini kullanarak elemanları birbiri ile birleştirmektedir. Kullanım alanlarına göre somun çeşitleri ve özellikleri mevcuttur.

Bağlantı elemanları arasında cıvata, gijon ve saplamalar ile birlikte kullanılan somun çeşitleri inşaat, mobilya, otomotiv ve makine gibi birçok alanda yoğun olarak kullanılmaktadır.

Somun Çeşitleri

Cıvata benzeri elemanların bağlantı yapılacak parça ile kuvvetli şekilde birleştirilmesini somun sağlamaktadır. Bağlantı elemanlarının gövdesi üzerindeki helis kanalları arasında ilerleyen somun, oluşturduğu sürtünme kuvveti sayesinde parçaları kuvvetlice tutunmayı sağlamaktadır. Kullanım alanlarına göre farklı tipte birçok somun çeşitleri mevcuttur.

Sık kullanılan somun çeşitleri arasında yer alanlardan bazıları:

  • Altı Köşe Kör Somun,
  • Kare Kaynak Somun,
  • Kare Somun,
  • Boru Dişi Somun,
  • Flanşlı Somun,
  • İnce Taçlı Somun,
  • Sıkmalı Altı Köşe Somun,
  • Tablalı Somun,
  • Altı Köşe Perçin Somun,
  • Fiberli Flanşlı Somun,
  • Pres Somunu,
  • Birleştirme Somunu,
  • Kafes Somun,
  • Uzatma Somun,
  • Altı Köşe Kaynak Somun,
  • Altı Köşe Flanşlı Somun,
  • Kontra Somun,
  • Plastik Kelebek Somunu
  • Kelebek Somunu,
  • Takviyeli Somun,
  • Yuvarlak Düz Kafa Perçin Somun,
  • Ağır Yük Somunu,
  • Ağaç Somunu,
  • Silindir Somunu,
  • Çelik Konstrüksiyon Somunu gibi türleri bulunmaktadır.

Somun Nerede Kullanılır?

Ortasında cıvata ve vidanın geçmesi için yer alan delik sayesinde, cıvatanın takılacağa yere kuvvetlice konumlanmasını sağlamaktadır. Cıvata ile birlikte kullanılacak somun, ne kadar güçlüce sıkılırsa, o parçanın sağlamlığı o oranda artmaktadır.

Yukarıda belirttiğimiz gibi birçok tipi bulunan somun için kullanım alanları da bir o kadar çoktur. Yani cıvata kullanılan hemen her yerde somun da kullanılabilmektedir. Makine, otomotiv, beyaz eşya, küçük ev aletleri, mobilya, gıda ve sağlık alanlarında farklı amaçlarla kullanılmaktadır.

Sağlamlık istenen yerlerde kaliteli somun ve kaliteli cıvata kullanmak gerekmektedir. Somun kalitesi tek haneli rakamlarla belirtilmektedir. Aynı zamanda somun uygulanan gerilim, somun kalite sayısının 10 katına eşittir. Örneğin kalite seviyesi 6 olan bir somun üzerine uygulanacak en yüksek gerilim 60 kg/mm’dir.

Benzer Yazılar

 

Somun Ölçüleri

Somun Vida Nedir? Somun Ne İşe Yarar?

Farklı parçaların birleştirilmesinde kullanılan cıvatanın güçlü bir şekilde bağlanmasını sağlayan bağlantı elemanlarına somun denilmektedir. Farklı sektörlerde adı somun vida olarak da kullanılmaktadır.

Somunun ortasında kılavuz çekilmiş delik, iki farklı bağlantı elemanının birleştirilmesi ve bulunduğu yere güvenli, sağlam bir şekilde konumlanmasını sağlamaktadır. Bir somunun sağlamlık derecesi, somunun fazla sıkılması ile ilişkilidir.

Saplama ve cıvata benzeri bağlantı elemanları ile birlikte kullanılan somun ihtiyaçlara göre farklı ölçü ve tiplerde üretilmektedir. Özellikle bazı sektörlerin vazgeçilmeyen ana bağlantı parçalarıdır. Cıvata ve saplama çoğunlukla kullanıldığı bağlantı elemanlarındandır. Ayrıca takma ve sökme işlemi basittir. Cıvata ve saplama üzerindeki vida dişleri arasında sürtünme kuvveti ile elemanları güçlüce birleştirmektedir.

 

Somun Çeşitleri

Somunlar kullanım alanlarına göre farlı tip ve ölçülerde üretilmektedir. Anahtar ağız çeşitleri bakımından çoğunlukla altıköşe, kare, boru, flanşlı somun çeşitleri kullanılmaktadır. Farklı kullanım alanları için kelebek, T, kaynak tipi somun modelleri bulunmaktadır. En çok kullanılan modeller şunlardır.

  • Altı Köşe Somunlar
  • Altı Köşe Kör Somun
  • Kare Kaynak Somunu
  • Kare Somun
  • Boru Dişi Somun
  • Flanşlı Somun
  • İnce Taçlı Somun
  • Altı Köşe Perçin Somun
  • Fiberli Flanşlı Somun
  • Pres Somun
  • Birleştirme Somunu
  • Uzatma Somunu
  • Altı Köşe Kaynak Somun
  • Kontra Somun
  • Kelebek Somun
  • Ağır Yük Somunu
  • Ağaç Somunu

 

Somun Ölçüleri

Somun ortasında kılavuz çekilmiş dişler, üretilen ölçü standartlarına göre metrik ve inç olarak kullanılmaktadır. Üretim malzemeleri dayanım gücüne göre sınıflandırılmaktadır. Somun dayanım sınıfları 4, 6, 8 gibi sayılardan oluşmaktadır. Cıvatanın imal edildiği malzemenin N/mm² cinsinden çekme dayanımının 1/100’ünü ifade etmektedir. Somuna uygulanması gereken en fazla gerilim, dayanım sınıfı değerinin 10 katıdır. Örneğin dayanım sınıfı 4 olan bir somunun dayanım sınıfı değeri: 4 x 100 = 400 N/mm², maksimum gerilim değeri ise 40 kg/mm²’dir. Bağlantı elemanları seçiminde, somun dayanım sınıfı, cıvata dayanım sınıfına denk olmalıdır.

Benzer Yazılar